Mediawijs.be

Wie haatspraak uit, gebruikt wel eens het argument: ‘Ik mag zeggen wat ik wil, want ik heb recht op vrije meningsuiting!’
Maar klopt dat wel?

Een fundamenteel mensenrecht

Het klopt dat het recht op vrije meningsuiting een fundamenteel mensenrecht is. Dat recht is belangrijk zowel voor een individu (als basisbehoefte voor menselijke waardigheid), als voor de samenleving (als sleutel voor een democratische samenleving). Het recht op vrije meningsuiting geldt ook voor uitspraken die beledigen, choqueren of verontrusten.

Eén van de keuzes die je kunt maken, helpt je bepalen welke toon je geeft aan je (re)actie. Elke toon heeft eigen effecten. Afhankelijk van de context en je eigen aanvoelen zal je voor een bepaalde toon kiezen. Sta er even bij stil.

Eén van de keuzes die je kunt maken is welke strategie je hanteert voor een re(actie), welke vorm van (re)actie tegen haatspraak je gebruikt.

Haatspraak is gelaagd als een ijsberg en bestaat uit:

Eén van de keuzes die je kunt maken is ‘wie en wat wil ik bereiken?’ Voor elk van de drie actoren (doelwit, omstander en haatboodschapper), die je kunt kiezen, stellen we een aantal mogelijkheden die je kunt bereiken voor. Let wel, het gaat hier niet zozeer om een of/of-verhaal. Het is perfect mogelijk dat we ons bv. richten tot het doelwit maar eigenlijk ook hopen om omstaanders te bereiken.

Haatspraak is een aanslag op ons menszijn 

Haatspraak is vaak de uitdrukking van echte onverdraagzaamheid en haat. Dergelijke boodschappen zijn vaak een middel om gevoelens en ideeën te verspreiden die kunnen leiden tot effectieve discriminatie, criminele acties en psychische en zelfs lichamelijke schade.

Wat is haatspraak precies?

Met haatspraak bedoelen we:

Uitspraken, tekeningen, afbeeldingen, filmpjes … die een groep of persoon aanvallen op basis van kenmerken zoals ras, religie, afkomst, geaardheid, geslacht …

Haatspraak is absoluut niet aanvaardbaar, maar niet altijd illegaal. Oproepen tot geweld is bijvoorbeeld wel strafbaar, iemand uitschelden vaak niet. 

Maak de keuze niet voor de jongere

Er zijn vele redenen om een sext te sturen, en ook om er geen te sturen. De makers wegen (onbewust) de mogelijke voordelen (bv. bevestiging dat je lief je knap vindt) af tegen de mogelijke risico’s (misschien stuurt de ontvanger de foto wel door). Dit is geen puur rationele afweging, er zit altijd een stuk emotie (vertrouwen, plezier, spanning, onzekerheid, intimiteit en angst) in.