Naar jaarlijkse gewoonte organiseert het kenniscentrum Mediawijs een congres rond een specifiek aspect of doelgroep met betrekking tot mediawijsheid. Dit jaar focussen we op datawijsheid, meer dan ooit relevant in deze online tijden. Zaken zoals nepnieuws, misbruik van gegevensmonitoring, profilering in politieke campagne, datalekken, ... tonen aan dat data zeker niet altijd op een juiste manier ingezet en gebruikt wordt. Onze steeds meer digitale maatschappij heeft nood aan specifieke kennis, vaardigheden en attitudes hieromtrent, ook wel 'datawijsheid' genoemd. 

We willen ons publiek inzicht geven op vragen als: hoe kunnen we de burgers nu datawijzer maken? Wat doen we al om dit te bewerkstelligen? En wat kunnen we nog doen? Wie kan ons hierbij helpen? En wat is de rol van de overheid en bedrijven? Leerkrachten, jeugdwerkers, contentmakers, onderzoekers, mensen uit de communicatiesector … Iedereen is welkom!

Voorlopig programma

9:15: ontvangst via Hopin

9:30 - 09:55:

• Keynote spreker: Leo Van Audenhove over datawijsheid

10:00 - 10:45 parallelle sessies met o.a.

• Statbel:
  • Sofie Van Regenmortel: datawijsheid, statistical literacy en officiële statistieken
•  Digitaal Vlaanderen en imec-mict-UGent:
  • Raf Buyle en Eveline Vlassenroot: de uitdagingen van het web vandaag en morgen
• KU Leuven:
  • Prof. Dr. Tom Haegemans: beyond Facebook: hoe Solid de persoonlijke dataeconomie zal veranderen
• Brightlab
  • Kristien Rombouts: EDUbox Artificiële Intelligentie
• Vlaamse kenniscentrum Citizen Science Scivil
  • Mieke Sterken: Data-charter voor Citizen Science projecten

10:45 - 11:00: Pauze

11:00 - 11:40: Keynote 

• Tom Van de Weghe VRT

11:45 - 12:30: parallelle sessies met o.a.

• Mediawijs:
  • Sanne Hermans: de escape game van De Schaal van M 
• Databuzz VUB:
  • Nanouk Verhulst: cookies
• Kenniscentrum Data & Maatschappij:
  • Pieter Duysburgh: AMAI! i.s.m. Scivil
• Agentschap Binnenlands Bestuur:
  • Veronique Volders: Lokale Besluiten als geLinkte Open Data (LBLOD)
• Brightlab
  • Tine Wijnants: computational thinking: leer denken als een computer

12:30 - 13:00: netwerkmoment en open 'markt' voor vragen (expo)

Inhoud keynotes 

• Leo geeft een inleiding over datageletterdheid en de rol ervan in een steeds meer data gedreven samenleving. Waarom duikt dit concept nu op? Wat verstaan we nu juist onder datawijsheid? Hoe moeten we dit best conceptualiseren? En welke plaats moet dit in het curriculum krijgen?

• Tom zal het hebben over synthetische media en data, oftewel media die zijn gemaakt of bewerkt door kunstmatige intelligentie (AI)-software. Deepfakes bijvoorbeeld, hoe moeten we daarmee omgaan? Welke voordelen halen we eruit, maar ook: welke risico's en problematieken gaan ermee gepaard?

Inhoud sessies

• Hoe Solid de persoonlijke dataeconomie zal veranderen - Tom Haegemans
  In deze sessie zal Tom de fundamenten van de Solid standaard toelichten en uitleggen hoe dit zal leiden tot een "persoonlijk data web" die mensen en organisaties zal helpen om informatie beter met elkaar te delen.

• De uitdagingen van het web vandaag en morgen - Raf Buyle en Eveline Vlassenroot
  Raf en Eveline schetsen een aantal uitdagingen die onderzoekers ondervinden wanneer ze gebruik willen maken van (gearchiveerde) data op het web. Ze kijken ook welke rol ze zien voor een overheid wanneer we de burger terug in controle willen brengen van de eigen data.

• EDUbox Artificiële Intelligentie - Brightlab
  Elke keer we naar muziek luisteren op Spotify, een serie kijken op Netflix of scrollen door Facebook en Instagram is er een slimme machine die ons gedrag en onze keuzes in de gaten houdt en hieruit bijleert. Heel handig, want zo krijgen we voortdurend persoonlijke suggesties aangereikt. Maar AI gaat natuurlijk nog veel verder, want ook een zelfrijdende auto zit bijvoorbeeld vol met intelligente computers, die situaties steeds beter zelf leren inschatten. Hoe dat precies in zijn werk gaat, leer je met de EDUbox Artificiële intelligentie VRT NWS, imec, RVO-Society, Mediawijs, Kenniscentrum Data en Maatschappij en Technopolis. De EDUbox AI is een interactief lespakket het secundair onderwijs, waarin het begrip AI wordt uitgelegd, net zoals de ontstaansgeschiedenis en verschillende vormen van AI. Aan de hand van het spel 'Mensen vs. Zombies' gaan de leerlingen ten slotte zelf slimme machines aansturen.

• Data-charter voor Citizen Science projecten
  Citizen science, of burgerwetenschap, wordt steeds populairder; de evolutie in technologie (bv. sensoren, apps) laat toe dat meer mensen zelf op onderzoek kunnen gaan terwijl steeds meer wetenschappers de meerwaarde van een samenwerking met burgers onderkennen. De grootste meerwaarde ligt vaak in het vergaren of verwerken van data. Om die meerwaarde te verankeren, volg je best wel enkele regels. Tegelijk zijn er ook - en vooral bij burgerwetenschap - een aantal valkuilen: wat doe je bijvoorbeeld met de privacy van de burger? En wie wordt eigenaar van de data? Om in het kluwen van data-informatie een weg te vinden heeft Scivil in samenwerking met Digitaal Vlaanderen een Charter ontwikkeld voor de omgang met data bij citizen-scienceprojecten. We geven je in vogelvlucht de rode draad doorheen dit charter mee!

• Datawijsheid, statistical literacy en officiële statistieken - Statbel 
  Datawijsheid en statistical literacy zijn onmisbaar om misbruik en misleiding van cijfers en statistieken te detecteren. Maar wat is statistical literacy en waarom doet het ertoe? Wat zijn betrouwbare cijfers en statistieken? Hoe schiet Statbel, als Belgisch statistiekbureau, jou als leerkracht ter hulp?

• Escape game Datawijsheid - De Schaal van M 
  Wil je graag op een leuke manier werken aan datawijsheid met jouw klas? Dat kan vanaf nu met deze Escape Game over het thema 'datawijsheid' van De Schaal van M. Tijdens deze sessie kom je meer te weten over De Schaal van M en gaan we actief aan de slag met de escape game.

• Cookies workshop - Databuzz
  Nanouk Verhulst is coördinator van de Databuzz. Hun cookies workshop biedt meer inzicht in de wereld van cookies. Vandaag de dag analyseren bedrijven online surfgedrag zodat ze hun aanbod kunnen aanpassen aan jouw noden en interesses. Dat geldt zowel voor de nieuwswebsites als voor adverteerders. Maar hoe gaat deze dataverzameling eigenlijk in zijn werk? Hoeveel van jouw persoonlijke informatie belandt in onbekende handen? En hoe beïnvloedt dit jouw lees- en aankoopgedrag? Dat kom je te weten in deze sessie. 

• AMAI! i.s.m. Scivil - Kenniscentrum Data en Maatschappij​
  ​Pieter Duysburgh is projectleider van het project ‘amai!’. Amai! zoekt simpele vragen die een slimme oplossing nodig hebben: het is een burgerwetenschapsproject waarin elke burger meer inzicht krijgt in wat AI is en hoe AI ons al helpt in ons dagelijkse leven. Tegelijk willen ze van burgers ook te weten komen hoe zij willen dat de technologie wordt ingezet om onze mobiliteit, het klimaat & milieu, gezondheid en werk te verbeteren. Amai! is een project van het Kenniscentrum Data & Maatschappij en Scivil, het Vlaams kenniscentrum voor citizen science. Het project krijgt de steun van de Vlaamse overheid.
   
• Lokale Besluiten als geLinkte Open Data - Agentschap Binnenlands Bestuur 
  Lokale besturen nemen heel wat beslissingen die rechtstreeks impact hebben op het dagelijks leven van ons allemaal: subsidies die je kan krijgen, wegenwerken die jouw straat ontoegankelijk maken, waar en wanneer je een mondmasker moet dragen. De precieze regels worden neergeschreven in juridische teksten die niet makkelijk leesbaar noch vindbaar zijn. Met Lokale Besluiten als geLinkte Open Data ontwikkelden we, samen met de lokale besturen, een methode waarmee lokale besturen hun besluiten opmaken als webpagina en in één beweging publiceren. Deze webpagina’s zijn voor iedereen toegankelijker, zowel voor ons als mens als voor machines die de waardevolle gegevens in die besluiten automatisch en “google-gewijs” kunnen ophalen en ermee aan de slag kunnen.
   

• Computational thinking: leer denken als een computer - Brightlab
  Computationeel denken, of een complex probleem zo aanpakken dat een computer kan helpen om het op te lossen, is een steeds belangrijkere vaardigheid. Tine legt de basics uit.

Praktisch

• Online, via Hopin. 
• Gratis, registreren is verplicht. Op de dag zelf kan je de verschillende sessies kiezen.