"Mediawijs.be hielp luisteraars en gaf tips tijdens De Grootste Helpdesk 2013."

Tijdens de week van 3 tot 7 juni boden Hein Decaluwé en zijn team van specialisten heel wat luisteraars nuttige tips rond veilig internetten op Radio 2. Hoe gaat men om met privacy online, hoe beveiligt men z'n pc en leert men kinderen goed omgaan met sociale media? De Grootste Helpdesk van Vlaanderen maakte de luisteraars bewust van een aantal veelvoorkomende problemen rond veilig online gaan en hoe men zichzelf en z'n omgeving best beschermt. Deze actie rond mediawijsheid was een initiatief van de VRT en liep in samenwerking met verschillende partners uit het middenveld en enkele onderzoekscentra, waaronder ook Mediawijs.be

Elke dag stond een bepaald thema over veilig internetten centraal en zat een team van experten klaar in het callcenter om luisteraars te helpen en tips te geven. Ook de medewerkers van Mediawijs.be hebben een bijdrage geleverd aan De Grote Helpdesk van radio 2. De meest gestelde vraag over de hele weeks was: hoe beveilig ik mijn computer? 

Hieronder kan u een overzicht terugvinden van een hele week De Grootste Helpdesk van Vlaanderen: 

Dag 1: Privacy

Meest gestelde vraag: Facebook en privacy-instellingen 

Clo Willaerts: "Ik vind dat Louis Tobback ongelijk heeft omdat hij zelf geen Facebookprofiel wilt. Bekende mensen kunnen het zich niet permitteren niet op Facebook te zitten. Zo kan je heel snel en direct communiceren. Er bestaat nu wel een vals profiel met zijn naam. Daar staan trouwens straffen op, want dit is in strijd met de privacywetgeving. "

Professor Michel Walrave (UA MIOS, partner Mediawijs.be) gaf tips om de digitale voetafdruk onder controle te houden. Hij maakte in primeur de resultaten bekend van een grootschalige studie over hoe jonge surfers tussen 12 en 18 jaar omgaan met sociale netwerksites: "Maar één derde van de jongeren heeft al zijn of haar Facebook 'vrienden' al eens in het echt gezien. Een kleine 4% stelt dat meer dan 40% van hun vriendenlijst bestaat uit personen die ze nog nooit ontmoet hebben. Vooral meisjes staan weigerachtig tegenover vriendschapsverzoeken van vreemden."

Het interview met Michel Walrave kan u hier beluisteren.

Dag 2: Aankopen via Internet en phising

Meest gestelde vraag: Ik heb een probleem met een aankoop online

Een luisteraar vertelde hoe ze maar liefst 54 000 euro kwijtspeelde door de zogenaamde phisingpraktijken. Haar centen kreeg ze terug, maar de schok was groot. De tip van de Federal Computer Crime Unit is dan ook dat je in geval van internetfraude altijd een klacht moet indienen. Luc Beirens: "Negeer altijd de mails van banken die om persoonlijke gegevens vragen, want dat doen ze niet. En kijk naar de URL in de adresbalk: om veilig te zijn, moet er https staan, want s staat voor secure."

Pamela Renders van Febelfin: " Je ziet sinds medio 2012 dat steeds meer mensen antwoorden op mails en telefoons waarbij persoonlijke codes worden doorgegeven. Nooit doen! Veilig internetbankieren is een zaak van iedereen, baken doen veel moeite om alles veilig te laten verlopen, maar ook de klant moet opletten: bescherm je pc met een antivirus scanner en ga nooit op mails in waar men vraagt naar coes of andere persoonlijke gegevens."

Dag 3: Kinderen veilig online 

Meest gestelde vraag: Mijn kind wordt gepest via Facebook

Eva Lievens (ICRI-KULeuven en partner mediawijs.be) tipt: "Kinderen mogen een Facebookprofiel hebben maar praat er goed over met je kinderen, en begeleid zo constant. Via ketnet.be leren ze veilig de eerste stapjes online zetten."

Enkel nuttige tips om ervoor te zorgen dat je kind veilig op het Internet gaat, kan je via deze link terugvinden. 

Pedro Debruyckere (Pedagoog): "Bij cyberpesten moet je als ouder blijven praten, ook met de omgeving en school. Online gaat meestal ook samen met offline. De schuld ligt bij de pesters, niet bij de computer."

Een moeder van een 16-jarig meisje dat zelfmoord pleegde door cyberpesten getuigt in de uitzending: "Ze had veel vrienden, maar niet meteen op school. Op haar prikbord maakten ze haar verwijten over haar uiterlijk. Op een leeftijd waar vrienden heel belangrijk zijn, is de impact enorm, zeker omdat ze al gepest werd en onzeker was. Toen er suggesties kwamen dat ze beter niet meer op deze wereld kon rondlopen, stapte ze uit het leven. Ze had de moed niet meer, het is gemeld op school maar er kwamen niet genoeg acties en reacties."

Dirk Depover van Child Focus: "Het leven op Internet is deel van het echte leven. Wat daar gebeurt, is echt en heeft impact. Aandachtig zijn voor signalen is belangrijk. Er komt veel schaamte en schuldgevoel bij kijken en als je dat erkent, kan je proberen die persoon uit zijn of haar isolement te halen. Maar ook de pesters moeten erop gewezen worden wat het effect van hun daden is en welke mogelijke gevolgen er zijn. Het is de verantwoordelijkheid van iedereen die die persoon omringt."

Dag 4: Beveiliging van je computer en smartphone

Meest gestelde vraag: Hoe zit het met updates en is mijn antivirus nog up-to-date?

Christian Van Heurck van Cert.be: "Een goed paswoord is bijvoorbeeld een lange zin in het dialect. Lang, met een moeilijk karakter ertussen, en woordien die eigenlijk niet goed te houden zijn."

Eddy Willems (Security Evangelist): "Belangrijk is updates installeren, daar hou je al 90% van de virussen mee tegen. Updates installeren is niet moeilijk, gaat veelal automatisch maar je moet wel het toestel helemaal afzetten en dan terug opstarten. En een must: een goed antivirusprogramma, best betalend. Mensen hebben niet snel door dat hun pc geïnfecteerd is omdat je het niet merkt. Ze denken daarom dat ze niets nodig hebben."

Dag 5: Sporen nalaten op het Internet

Meest gestelde vraag: Hoe verwijder ik mijn cookies?

Rob Heyman (Specialist Cookies): "Ik vergelijk cookies met schapen. Websites die cookies plaatsen zijn zoals boeren die hun schapen merken. Zo vergeten ze niet wie die schapen zijn."

Patrick Marck zegt dat je zelf kan ontdekken wat reclamemakers over jou bijhouden: "Bovenaan een reclamebanner staat een blauw driehoekje. Als je daarop klikt, krijg je de informatie van het bedrijf dat achter de reclame zit en zie je ook welke gegevens ze over jou bijhouden."

Deze actie van Radio 2 richtte zich tot iedereen, van de leek tot de al wat meer ervaren surfer. Via een laagdrempelig initiatief probeert de VRT alle mediagebruikers te bereiken die begeleiding wensen bij het leren omgaan met digitale media.

Om acties zoals De Grootste Helpdesk te kunnen realiseren, werkt de VRT samen met partners van het middenveld die eveneens bekommerd zijn om veilig mediagebruik. De partners zijn: B-CCentre, BeCommerce, CERT, Childfocus, EMSOC, FCCU, Febelfin, FSMA, Gemeenschapsonderwijs, Gezinsbond, IAB, IBM, iMinds, KULeuven, LINC, Mediaraven, Mediawijs.be, Microsoft, Telenet, Seniorennet, Universiteit Antwerpen, Unizo, VKSO, VRT mmv Glassroots. 

De meest gestelde vragen aan De Grootste Helpdesk kan u hier beluisteren. 

Meer info over De Grootste Helpdesk kan u hier terugvinden.