Mediawijs.be

Hoe ga je vandaag om met propaganda, complottheorieën en misleidende informatie?

Het is een uitdaging, zoveel is zeker! Dagelijks krijgen we via (sociale) media duizenden berichten binnen: van harde, onweerlegbare (?) feiten tot absolute ‘bagger’. We beseffen dat wel, maar worden toch met open ogen om de tuin geleid. En dat heeft gevolgen.

In het project 'What's New' sloegen Mediawijs en Kazerne Dossin de handen in elkaar. We gingen op zoek naar manieren om met jongeren te werken over complottheorieën en propaganda. Het doel: jongeren leren hoe ze propaganda en complottheorieën kunnen doorprikken via (historische) voorbeelden. Zo krijgen ze meer inzicht in mechanismen die vroeger, maar ook vandaag nog worden toegepast. Leerlingen leren kritische vragen stellen en ze leren ontmaskeren wat verstopt zit achter goed uitgedachte en aantrekkelijke berichten.

1. Een handleiding voor leerkrachten

Een handleiding met 

• tips om les te geven over propaganda en complotdenken, 
• kant-en-klare lesideeën over o.a. complotten en filterbubbels en hoe je zelf propaganda kunt maken om propagandatechnieken te leren kennen, 
• twee video's met experts die je uitleggen hoe je met propaganda en complottheorieën aan de slag kunt,
• doorverwijzingen naar nog meer inspiratie.

2. Een hapklare workshop over complotdenken

Download de presentatie van de workshop (via Google Drive) en de bijhorende werkbladen en leer je leerlingen:

• verhalen bedenken volgens de klassieke structuur van een complot. Zo ontdekken ze dat we allemaal wel in staat zijn om geloofwaardige nepverhalen te verzinnen.
• nadenken over hoe lang iets “geheim” kan worden gehouden. Op die manier komen ze er zelf achter dat om diverse redenen niet zo eenvoudig is.
• nadenken over welke gebeurtenissen een bepaalde theorie al dan niet geloofwaardig maken. Zo leren ze dat complottheorieën inspelen op onze frustraties, hoop of andere gevoelens. 
• onderzoeken welke informatiebronnen voor hen meer en minder betrouwbaar zijn.

3. Met de What's New app naar Kazerne Dossin

Met de interactieve What’s New-app ontdekken leerlingen tussen 15 en 18 jaar de kracht van misleidende informatie. De app leidt ze in kleine groepjes rond in Kazerne Dossin. Zo onderzoeken ze de rol van propaganda en complottheorieën in de verspreiding van haat. Ze komen te weten hoe die mechanismen meespeelden in de realisatie van een genocide van ongeziene proporties. 

Naast historische insteken, verhalen en voorbeelden, komen ook actuele vormen van misleiding aan bod. Er is wat dat betreft tenslotte niets nieuws onder de zon.

4. Een affiche en bladwijzers

De affiche en bladwijzers propaganda en complottheorieën zijn een checklist om propaganda en complottheorieën te herkennen. Bij meer dan vijf checks gaat het om propaganda of een complottheorie.

Bestel ze gratis en hang ze op in de klas of stop ze tussen in je agenda!

	What's New werd mee ontwikkeld met de steun van de Koning Boudewijnstichting.
	What's New vormt een onderdeel van het project 'No Cap' dat werd ge-co-financierd met steun van het Internal Security Fund-Police van de Europese Unie. De inhoud vertegenwoordigt enkel de visie van de makers. De Europese Commissie wijst elke verantwoordelijkheid af voor het gebruik van informatie uit dit project.