Mediawijs.be

Een probleem voor 1 op 7

Om goed te kunnen functioneren en participeren in onze samenleving moet je over heel wat vaardigheden beschikken. Er wordt verwacht dat je goed kan lezen, schrijven, rekenen en omgaan met ICT. Geletterdheid omvat net die competenties die je nodig hebt om informatie te verwerven, te verwerken en gericht te gebruiken. Zowel informatie uit diverse soorten teksten, uit cijfers als uit grafische voorstellingen. Informatie die via verschillende media wordt aangeboden, dus ook via digitale weg. Voor 1 op 7 volwassenen in Vlaanderen is dit een probleem (PIAAC, 2012). Zij ondervinden daardoor moeilijkheden in hun  persoonlijke leven, bij het volgen van een cursus of opleiding of in de context van tewerkstelling.

Belang van informatie

Het kunnen zoeken, verwerken en delen van informatie is dus belangrijk, ongeacht de bron of het medium.  Als je die vaardigheden allemaal onder de knie hebt, kan je gemakkelijk mee zijn met de actualiteit en nuttige informatie voor de burger, nieuwe dingen leren, werk vinden, promotie maken, … Is dit niet het geval, dan stoot je op heel wat drempels. Dan wordt het een uitdaging om  een handleiding te lezen, een folder te begrijpen, een mail te sturen en te ontvangen,  gepast met wisselgeld om te gaan, de uurtabellen van de bus op te zoeken, een sms te sturen, enz..

Als we louter toespitsen op de vaardigheid om met informatie om te kunnen gaan, spreken we van ‘informatiegeletterdheid’. Dat kunnen we als volgt omschrijven:

de competentie om efficiënt en effectief toegang te krijgen tot informatie, kritisch informatie te kunnen evalueren en de informatie creatief en accuraat te gebruiken. (Charles Fadel, Partnership for 21st Century Skills.)

Vaardigheden die hieronder vallen zijn:

• informatiebehoefte expliciteren
• zoeken naar en verwerven van informatie,
• informatie beoordelen, georganiseerd opslaan en ophalen,
• informatie en inhouden delen,
• inhouden integreren, structureren en herwerken,
• inhouden ontwikkelen,
• ...

15% dat is te veel

Dat zoveel mensen kampen met geletterdheidsnoden en daardoor niet mee kunnen in onze snel evoluerende samenleving, is geen goede zaak. Daarom neemt  de Vlaamse overheid extra beleidsmaatregelen. In 2005 werd een eerste Plan Geletterdheid in het leven geroepen. Dit Plan moest het hoge aantal laaggeletterden terugdringen en hiervoor over verschillende beleidsdomeinen heen acties op zetten. Nu, in 2017, zijn we aan een derde Strategisch Plan Geletterdheid toe. In dit nieuwe plan worden verschillende beleidsdomeinen (Onderwijs en Vorming, Cultuur, Werk en Sociale economie en Welzijn) en een heel aantal partners op het werkveld betrokken. Samen willen ze ervoor zorgen dat er minder mensen zijn met geletterdheidsnoden, en anderzijds streven ze naar een maatschappij die toegankelijker is voor laaggeletterde. Het Plan zet in op drie sporen: preventie, compensatie en sensibilisering.

Daarnaast zijn er ook de Centra voor Basiseducatie. In deze centra kunnen mensen met geletterdheidsnoden cursussen volgen om hun vaardigheden op te krikken. Deze cursussen gaan van beter leren lezen en schrijven, over het behalen van je rijbewijs tot leren werken met je computer of tablet. Ze slagen er in jaarlijks 40.000 volwassenen verder te helpen. Dat zijn een hele hoop mensen die sterker in de samenleving staan; zelfverzekerder, met meer kans op werk of promotie op de werkvloer, met meer slagkracht om andere opleidingen te volgen,...