Mediawijs.be

1. Meer dan één competentie

Mediawijsheid werd door de Vlaamse overheid gedefinieerd als een competentie. Dat wil zeggen: (als individu) de nodige kennis, vaardigheden en attitudes hebben om in een specifieke situatie adequaat te handelen. In casu: om je actief, creatief, kritisch en bewust te bewegen in een gemedialiseerde samenleving met het oog op je maatschappelijke participatie.

In een formulering als competentie verlies je soms een aantal zaken uit het oog.

• Je verliest al gauw het zicht op het bredere kader, het waarom van waar we hier eigenlijk mee bezig zijn.
• Je durft al eens focussen op wat iemand allemaal niet kan, weinig op zijn of haar motivatie en talenten.
• Vaak vernauwen we het tot specifieke vaardigheden of kennis, zoals knoppenkennis en digitale basis-skills of omgaan met online veiligheid of enkel zelf media maken.

Met het Mediawijs Competentiemodel trachten we hier verschillende vormen van antwoord aan te bieden:

• Vertrek van een brede visie: streven naar geluk
• Welke mediawijze doelen wil je bereiken?
• Welke mediawijze competentieclusters en subcompetenties heb je nodig?
• Bepaal welke kennis, vaardigheden en attitudes van toepassing zijn voor jouw context

Zo vormt het model een vertrekpunt om beleid, onderzoek, tools of praktijken over mediawijsheid te ontwikkelen, uit te voeren of te evalueren. 

2. Hoe ga je ermee aan de slag?

• Stap 1: Maak het model voor elke situatie en elke doelgroep zelf concreet. Er is geen vast begin- of eindpunt.
• Stap 2: Denk na over welke doelstellingen je zelf of met je doelgroep wil bereiken (informeren, interageren, creëren, amuseren, verweren).
• Stap 3: Bekijk welke competenties je daarvoor nodig hebt (bedienen, navigeren, organiseren, produceren, observeren, analyseren, evalueren, reflecteren).
• Stap 4: Bepaal welke kennis, vaardigheden en attitudes in deze situatie passen.
• Stap 5: Vertaal dat in je maatregelen, werkvormen, onderzoeksvragen ...

3. Hoe kwam het tot stand?

We legden een hele weg af om tot het Mediawijs Competentiemodel te komen.

• Inventarisatie
  We startten in 2015-2016 met een inventarisatie van nationale en internationale competentiekaders, die je kunt linken aan mediawijsheid, en maakten daar een analyse van. We gingen aan de slag met de gelijkenissen en nieuwe trends die we daaruit distilleerden.
• Expertise
  We stelden een groep samen met experten uit Vlaanderen, Wallonië en Nederland onder leiding van dr. Hadewijch Vanwynsberghe. In wisselende samenstelling stelden we in 4 bijeenkomsten de elementen en de draftversie op van het Vlaamse Mediawijs Competentiemodel.
• Aftoetsing
  Het draft voorstel werd afgetoetst op het Vlaams Mediawijs Congres van 17 november 2015, bij de teamleden van Mediawijs, het overlegplatform Onderwijs van Mediawijs en de Vlaamse Onderwijsraad (VLOR) en het overlegplatform Sociaal, Cultureel en Welzijnswerk van Mediawijs en bijgestuurd door de expertengroep.
• Concetisering
  Na de lancering van het definitieve Mediawijs Vlaamse Competentiemodel  op het Vlaams Mediawijs Congres van 15 en 16 november 2016 is onze weg nog lang niet ten einde. We kozen voor een flexibel, dynamisch en generiek kader. Dat wil zeggen dat er steeds weer nieuwe contexten en doelgroepen zijn, waarvoor het verder kan worden geconcretiseerd, en steeds nieuwe technologische en maatschappelijke evoluties, waaraan het kan worden aangepast. Het werd onder andere toegepast in:
  • De Mediaprofieltest
  • EMELS of de European Media Literacy Standard for Youth Workers

4. De interessantste andere modellen

• Mediawijsheid in Nederland
• Media Didactica
• Mediacompetenties en -geletterdheid in Wallonië
• EMELS of de European Media Literacy Standard for Youth Workers
• DIGCOMP

Het Mediawijs Competentiemodel is het resultaat van de zoektocht tot dusver. Het is een aanzet en een levend model met handvatten om voor je eigen medium, doelgroep en context het concrete kader te formuleren.

Lees ook de andere artikels over het Mediawijs Competentiemodel!

• Vertrek van een brede visie: streven naar geluk
• Welke mediawijze doelen wil je bereiken?
• Welke mediawijze competentieclusters en subcompetenties heb je nodig?
• Bepaal welke kennis, vaardigheden en attitudes van toepassing zijn voor jouw context

Vragen of opmerkingen?  Laat iets weten!