Mediawijs.be

No Cap: online positieve narratieven ter preventie van radicalisering in het Vlaamse onderwijs (ONarVla)

Hoe maak je polariserende berichten, nepnieuws of extremistische boodschappen, die tot geweld kunnen leiden, minder aantrekkelijk? In 2020 en 2021 bundelen Mediawijs, Onderwijs Vlaanderen, Klasse, Cirra en KULeuven de krachten in het Europees project No Cap (jongerentaal voor "ik lieg niet").

We geven jongeren, leraren en directies juiste informatie (inzicht in het proces van radicalisering en mogelijke push en pull factoren, de rol en de invloed van (sociale) media en online beïnvloedingsprocessen), maar reiken ook tools en handvatten aan om positieve, alternatieve narratieven te vormen die plaats geeft voor identiteitsvorming, levensbeschouwing en ideologie.

• Timing:  01/01/2020-31/12/2021
• Partners: Vlaams Ministerie Departement Onderwijs en Vorming, Mediawijs, CIRRA, Klasse en Centrum voor Politicologie KU Leuven
• Funding: ge-co-financierd door het Internal Security Fund-Police van de Europese Unie

Online informatie voor leerlingen en leerkrachten

Complotten in tijden van Corona

Fake News probeert je vaak te verleiden: om persoonlijke informatie of geld van je los te krijgen of om een bepaalde misleidende boodschap over te brengen. Zeker in tijden waar veel onduidelijk en onzeker is, ben je vatbaar voor nepnieuws. In volle COVID-19-lockdown lanceerde Mediawijs daarom deze videoboodschap op YouTube en sociale media.

Wat Wat zijn complotten? Info voor jongeren

Het beste kanaal in Vlaanderen om jongeren rechtstreeks te bereiken met goede informatie? Dat moet toch wel Wat Wat zijn. Samen met het team van Wat Wat stoomde Mediawijs artikels klaar over fake news en complottheorieën, die door Wat Wat werden gedeeld in infoposts en -stories op Instagram.

• 4 tips om te weten of een nieuwsbericht echt is
• Waarom geloven we complottheorieën?
• Zijn sommige complottheorieën waar?
• Waarom zeggen niet alle wetenschappers hetzelfde?
• Hoe herken ik een complottheorie?
• Hoe praat ik met iemand die gelooft in een complottheorie?

Jongeren informeren in de klas doe je met een EDUbox

Over sommige onderwerpen lopen de spanningen hoog op. Het lijkt dan alsof je alleen een kamp ‘voor’ en een kamp ‘tegen’ hebt. Als leerkracht vermijd je zulke thema’s misschien omdat ze te gevoelig liggen. Daarom is er de EDUbox Wij-zij-denken: om jongeren in de klas te laten oefenen in het omgaan met meningsverschillen.

Deze interactieve tool bevat een klein stukje theorie, informatieve video’s, enkele praktijkoefeningen en een groot discussieformat ‘Samen door één deur’, waarin jongeren met elkaar in discussie leren gaan over polariserende onderwerpen. Zo krijgen leerlingen stap voor stap meer grip op het wij-zij-denken en staan ze sterker in hun schoenen bij moeilijkere onderwerpen.

De EDUbox is een samenwerking van Mediawijs, VRT NWS, het Hannah Arendt Instituut, Tumult en het Vlaams Vredesinstituut. Meer over de EDUbox

What's New: educatief pakket propaganda en complottheorieën doorprikken

Voor 'What's New' sloegen Mediawijs en Kazerne Dossin de handen in elkaar. We gingen op zoek naar manieren om met jongeren te werken over complottheorieën en propaganda. Het doel: jongeren leren hoe ze propaganda en complottheorieën kunnen doorprikken via (historische) voorbeelden. Zo krijgen ze meer inzicht in mechanismen die vroeger, maar ook vandaag nog worden toegepast. Leerlingen leren kritische vragen stellen en ze leren ontmaskeren wat verstopt zit achter goed uitgedachte en aantrekkelijke berichten. Daarom maakten we ...

1. een handleiding voor leerkrachten met tips om les te geven over propaganda en complotdenken, kant-en-klare lesideeën over o.a. complotten en filterbubbels en hoe je zelf propaganda kunt maken om propagandatechnieken te leren kennen en doorverwijzingen naar nog meer inspiratie,
   
   
   
    
2. een hapklare workshop over complotdenken (presentatie en bijhorende werkbladen),
3. de interactieve What’s New-app waarmee leerlingen tussen 15 en 18 jaar de kracht van misleidende informatie ontdekken in Kazerne Dossin,
4. een affiche en de bladwijzers propaganda en complottheorieën als checklist om propaganda en complottheorieën te herkennen,
5. twee video's met experts die je uitleggen hoe je met propaganda en complottheorieën aan de slag kunt, 

Online training voor leerkrachten

Eind augustus 2021 lanceren we de online trainig en Q&A-sessies voor leerkrachten, schrijf je in op www.no-cap.be.

Wat moet je weten over polarisatie en identiteit en hoe kan je je klas kritisch leren omgaan met (des)informatie? Onze nieuwe training No Cap reikt leerkrachten in 3 online modules handvaten aan bij de preventie van radicalisering. #nocapbe #mediawijs
> https://t.co/4eZEjcpufF. pic.twitter.com/JMu5dHrO0s

— Mediawijs (@MediaWijsBe) June 1, 2021

Online leermodules

Eens geregistreerd voor de online training, kan je die op eigen tempo (tot 31 maart 2022) doorlopen. Experts nemen je in (korte) video’s mee door enkele stukken theorie. In praktijkvideo’s zie je hoe collega’s aan de slag gaan. Reflectie-oefeningen stimuleren je om na te denken hoe je dit allemaal in de eigen praktijk vormgeeft.

Er zijn drie modules, elk met een eigen focus. Je kiest zelf in welke volgorde je alles bekijkt en leest. Eén module doorloop je best volledig voor je naar de volgende gaat. Al kan je natuurlijk uitkiezen wat voor jou het meest relevant is.

Q&A-sessies

Tijdens drie Q&A-sessies met experten krijg je de mogelijkheid om al jouw vragen te stellen waarop je geen antwoord kreeg in de online training. De Q&A-sessies starten telkens om 16u30. Zo kan je samen met collega’s in de leraarskamer je vragen stellen en ben je nog op tijd thuis voor het avondeten. Meer praktische informatie over de Q&A-sessies volgt.

De thema's

Polarisering: elke leraar komt in aanraking met. polarisering. In elke klas ontstaat wel eens discussie over een actueel thema of over een incident op de speelplaats. Leraren gaan die moeilijke gesprekken vaak uit de weg. Met het risico dat de situatie escaleert. Wat doe jij? In deze module leer je hoe je polarisering in je klas herkent, voorkomt en aanpakt. Schrijf je in! Q&A-sessie: donderdag 20 september 2021, 16h30	Identiteit in een diverse samenleving: iedere leerling is een optelsom van verschillende identiteiten. Dat zorgt voor heel wat diversiteit in een klas. Hoe ga je daar als leraar mee om? Deze module bied je handvaten aan om met identiteit en diversiteit in de klas aan de slag te gaan. Schrijf je in! Q&A-sessie: maandag 25 oktober 2021, 16h30	Manipulatie vs. waarheid: hoe leer je leerlingen kritisch omgaan met de veelheid aan informatie (online), zonder dat ze zich laten verleiden of misleiden? In deze module leer je meer over manipulatietechnieken, de rol en risico’s van sociale media en hoe je leerlingen weerbaar maakt. Schrijf je in! Q&A-sessie: maandag 13 september 2021, 16h30

Offline training voor leerkrachten

In de loop van 2021 ontwikkelt en test Mediawijs vorming voor leerkrachten. 

Informatie voor directies

Als leerkracht kan je in de klas veel doen, maar het wordt pas écht effectief als de hele school betrokken is. Om directies te overtuigen bundelde Klasse alles wat een school moet weten om conflict en polarisering te voorkomen in enkele artikels.

• Lees alles over de 'preventiepiramide' van criminoloog Johan Deklerck.
• Lees hoe mediacoach Sara De Jaeghere kritisch denken in haar school stimuleert.
• Gebruik de zelfscan om na te gaan hoe goed je eigen school al bezig is om polarisering te voorkomen.

	De EDUbox werd mee ontwikkeld met federale subsidies voor gelijke kansen.
	What's New werd mee ontwikkeld met de steun van de Koning Boudewijnstichting.
	Het project 'No Cap' werd ge-co-financierd met steun van het Internal Security Fund-Police van de Europese Unie. De inhoud vertegenwoordigt enkel de visie van de makers. De Europese Commissie wijst elke verantwoordelijkheid af voor het gebruik van informatie uit dit project.
	Mediawijs wordt ge-co-financierd door de Vlaamse Minister van Media.